Powered By Blogger

jeudi 7 juillet 2011

Tiwwargiwin n umzlud

Asggru gh teskla

Ikcem-nn Umalu s taddart nes, iga mad nn-izrin s rrmuyt zund ku-ass. Ikkes irckiken[i] nes zzummanin, nettni, d kra n targhiwin[ii] qqurnin sw arras d ugdrur. Yagwl ahddun nes irkan gh tegust, ighjdem sigh derent tillas.

Ar dagh itteqqel s temghart nes ad as d-ttessnu kra ur issen mad sul iga izd imensi nghedd imekli. Netta ur issen ghar ad nn sis yadd iw urumi lli ibbin ilawan gh udis nes.

Lligh icca, izzel ifnza bbaqqinin s tekrrayt d temmara n tewwuri nes. Acku ar ittall, ar isrus amadir ass ar-d nn-taggw tafukt. Yan imikk inzel-nn iw unzway[iii] aqqbur lli d-yufa dar baba-s ad issfled i inghmisen n umadal, ad sisen isstu winnes d mad issallan d mad dagh isbbaqqin ixf nes f medden…

Zund akkw tawjiwin, tamghart nes tegiwer gh tama nes, teqqnàa s urgaz nes waxxa as iga amzlud. Ismun ten uzmez d ubbic n ughrum.

Imikk ukan, tekwti-d izd tizi-ad ghw ass agh d-zzerayen tanttuft[iv] n ttirsi gh unzway. Tessen izd maya-nn ad akkw yiwin tighrad nes d kra-d irur igan adrim. Ku-ass, ar ittewarga s man agu ar ad as tedssaa tewenza d man agwmar ar ad as tti d yawi. Izd « amellal » ulla « akitar » nghedd « azrwal » ?

Ildi-d yat tenfult[v] ikwmmecn gh uhbu nes, ifesi tt. Tektar s kra n iskkilen zund izaggwen

gh kra w addal nghedd ikrrajjen lli skaren ttelba gh iskkiren. Ar tt ittemnid s umzalal n tifawt n yan w animer[vi] ihban. Yuti gis ma gh tensa sw adu ma gh tessisfiw.

Ig-nn imzgan gh unzway, allen gh tenfult, lligh yunni uttun lli ibbi.

Amalu iga gh wi-lli sul ur flesnin s kra lli mmu ttinin tawenza d is rad as temel tudert azmummeg nes kra nw ass. Tanna s nn-iga afuss sigh as terur. Taggurt nna s nn iga adar sigh d fell-as teqqen. Ilmma awint ijijjiwen yan imikk sigh d-iwin imzgan nes aghmis gh unzway masdd uttun n « ukitar » lli ibbi ad izwarn. Ur ifles ixf nes, ifess, ur immass.

Iqqes i yat teghuyyit tumez akkw asarag. Teggwt akkw temghart nes. Is akkw illa mad innan nnid-nw-ass ann lligh iffu ma s as ssfleden w adjaren lli nn fell-as yaggugn. Ar ittekka tigmmi s tazzla, ilhu gis : « Netta ! netta ! Llah abla netta ! »

Tadggwat ann, Amalu d lall nes ur ssnen mad ten yaghn ura mani ten yuman. Rkesent asen tefrayin[vii], ur asen iga maya-nn tumert nghedd tamttant[viii]. Gwnen, delen s yan w addal ismunn tifggiwinn nesen. Azmez iggutn aya-d, ur ten ismun yan isi. Ass-ad gan dagh yan iman.

Yan gh tama n wayyad, zzelen f yan ugrtil n uzzmay gh tuzzumt n usarag. Ku-yan ibbi gis w awal. Agwlen allen gh ignwan. Ccukkan itran d ssudun tiwwargiwin. Tebidd asen tizi ass-ad lligh gan igldan. Iftu unlli n ku-yan gisen, ikes gh tewwargit ur-ta qqenen w argilwen nw allen nesen.

Ini Umalu d ixf nes : « Ma rad skregh s ghay-d d udrim lli-d fella iffin zund tamda igh-d tenegi fw akal irrufan ? Ad ig ufgan wayyad, issghus ixf nes. Ad sghegh kra n ibergmmi icwan, sul wwa-d mmu ssutlen urtan nw addagen nw adil, igutn as ijddigen gh kra igat ikwlan. Sghegh ura kra n ttumubil tatrart igan mmu tewallin. Lsegh timelsa n medden bughrnin. Ssfrugh alttar ittyagaln f umggred inu. Ad d sul ur ttessutulegh i teswak igh nn-zerigh kra n mad yyi idfarn kra udrim. Issggwassen ad yyi gan gh imawwen nesen. Ghikk-ad ig ufgan wayyad ? »

Imikk ig Umalu wayyad ar teffeghen idarren nes acwari. Ur-t sul kallan ijijjiwen lli zwarnin.

Ixemmim dagh d ugayyu nes : « Tudert, ur ad s tt inn ikk yan snat tikkal. Ur jju gis nezera ula nemdi gis yat immimn. Azal, rad akwigh d kra n lbar ad sugh yan snat kremnin. Sstugh sisent tiguduwin lli fell-i tezzeri tudert-ad. Hucegh ddu tifawin tizggwaghin, maxx ad akkw ur flegh taxwccant-ad lli ligh ? Tezdi ka di temghilt nes issggwassen aya-d. Irwas izd nettat ad yyi iswwurdn tighawsiwin inu. Ur sul gis kra n ufulki d menckk ad lan iwerzan nes. Teg kullu taqqurt d ismummuyen zund agaywar. Tumgharin n medden ar d gisent tekkat tujjut. Ta-d inu, a ghar adu n uzalim ad d gis yazn dw aggu n unwal d ur akkw sul gis mad ittawin titt i yan. Ad-d yawi yan ma gh ad d-tessa tasa d ul nes mahedd imzzi sul, ilint fell-as temitar n ufulki. »

Isfal ar isnugh[ix] gh ignwan yat tudmt tamllalt iziln, ar-d sis tedssa zund taziri n ger itran, iswangem d ixf nes : « Gar tawwuri, fekigh tt iw urwass, ur sar sul nkeregh azgagen[x]. Tizi lli tenkker zzalt s ughyul. » Imkikk ukan, ur issen Umalu sigh t yiwi ittes, ikcem d tewwargiwin mmimnin.

Ddaxx, daqq, ddax… Ar d-isduqqur kra taggurt n tegemmi ur-ta d uggan izenzaren n tafukt. Iduy-d Umalu, netta, d temghart nes. Irzag gisen ittes ann immrkesn d tamimt n tewwargiwin yadfuten.

Ikwti-d izd tizi lligh ad t id islay usmun nes ad munen s dar tewwuri.

-Ttfu d gar ttfu ! Yuda (y) agh gh gar tudert !

-Aggw-nn s usmun nek, igh rad akkw ur teddut tinit as t.

Inker s kra n bezziz, ar isbelbis[xi] gh tillas, ar isiggil ma s issisfiw. Ildi-d yan usnfed[xii] isuqqes i yat tenfult lli yufa gh tama nes. Imzalal sis ar lligh nn-yugga s umddakkwl nes, yini as ma s rad ur iddu ass-ad dar tewwuri.

-Is gik ihnna uzmez a..?

-Yah, ihnna is ka gi kra n imikk nw attan ur ak t id nnigh, ur nnigh is rad ftugh ass-ad s tewwuri.

-Manikk zàma ur ad nemun ass-ad ?

-Uhu, ghar ddu keyyi, ad ak yawes Bab-n-ignwan !

Ur yad-lli ira ad as ini mad d fell-as igguran. Iqqen-nn fell-as tiflut, yurri-d, inna d ixf nes : « Maxx wa-nna f d isahel Rebbi inufl ad inkker akud lli tenkker zzalt s ughyul ? »

Yurri idel s ufrsad, igwn ar azal, inker-d ijjawn ittes. Ur jju d nettan ad igwnn ar akud ann gh tudert nes. Lligh rzement w allen nes, taghawsa zwarn sigh tt id ikwti tegat tawlaft n ttirsi. Acku ur-ta jju ifles ixf nes, ur issen izd tawwargit nghedd tidet agh illa !

Icabba ahbu nes ur tt yufi. Yaggw-nn ddu tegertilt d ddu terckikin nes, ur yufi amya. Ilmma isaqqsa tamghart :

-Ur tezerit tanfult lli rad agh ikkis gh tekrefa ?

- Maxx ur gis temkkent ?

Ar ittekka tigmmi s tazzla zund kra n unafal nna ittellin s unlli lli as ijlan. Ar lligh ilkem aghgwmmi, imikk ukan, ar ittemnid yan ugzzum n yat tenfult ijdern s takat. Yagur-d sul gis ghar ighedd. Ikwti-d nit izd nettat a(d) issregha lligh nn-yugga s usmun nes n gar tawwuri.




[i] Vieilles chaussures.

[ii] Les chaussettes.

[iii] Poste radio.

[iv] Résultat.

[v] Document, ticket...

[vi] Bougie

[vii] Sentiments.

[viii] La mort.

[ix] Peint.

[x] Très tôt le matin.

[xi] Tatônne.

[xii] Allumette.


Yura tt : Abdellah Amnnou

2 commentaires: